• 18 విశ్వవిద్యాలయాలు, కళాశాలలు టీ-చిప్‌తో ఒప్పందాలు
• NYCU, TSRI, ARM, GUS వంటి అంతర్జాతీయ దిగ్గజాలు భారత్‌తో చేతులు కలిపి
• ఐఐటీ హైదరాబాద్ తొలి స్వదేశీ చిప్ ఆవిష్కరణ

హైదరాబాద్: సెప్టెంబర్ 27–28 తేదీల్లో హైదరాబాద్‌లో జరిగిన టీ-చిప్ (T-CHIP) సెమీకాన్ కానిస్టిట్యూషన్ సమ్మిట్ 2025 విజయవంతంగా ముగిసింది. భారత్‌లో సెమీకండక్టర్ రంగ భవిష్యత్తుకు మార్గం చూపే మొదటి సెమీకాన్ రాజ్యాంగం (Semiconductor Constitution) రూపకల్పనకు ఈ సదస్సు వేదికైంది. ఇందులో టాలెంట్, డిజైన్, మాన్యుఫాక్చరింగ్, అప్లికేషన్స్ అనే నాలుగు స్తంభాల వ్యూహంతో సమగ్ర ఎకోసిస్టమ్‌ రూపొందించడానికి ప్రతిపాదనలు ఆమోదించబడ్డాయి.

ఆరంభ సమావేశానికి తెలంగాణ ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖ మంత్రి దుద్ధిల్ల శ్రీధర్ బాబు,ఎంపీ ఈటల రాజేందర్, డిప్యూటీ స్పీకర్ బండా ప్రకాశ్, మాజీ ఐటీ మంత్రి పొన్నాల లక్ష్మయ్య హాజరయ్యారు. తెలంగాణను భారత సెమీకండక్టర్ విప్లవానికి లాంచ్‌ప్యాడ్‌గా నిలపాలన్న దృక్పథాన్ని వారు ఉటంకించారు.

ఈ సమ్మిట్‌లో ఒక ప్రధాన ఆకర్షణగా 18 విశ్వవిద్యాలయాలు, కళాశాలలు టీ-చిప్‌తో అవగాహన ఒప్పందాలు చేసుకున్నాయి. వీటి ద్వారా విద్యార్థులకు చిప్ డిజైన్ ల్యాబ్స్, శిక్షణా కార్యక్రమాలు, ఫ్యాకల్టీ డెవలప్‌మెంట్, అంతర్జాతీయ పరిశోధనలో భాగస్వామ్యం కల్పించనున్నారు.

అంతర్జాతీయ స్థాయిలోనూ విశేష భాగస్వామ్యం లభించింది. నేషనల్ యాంగ్ మింగ్ చియావ్ టంగ్ యూనివర్సిటీ (NYCU), తైవాన్ సెమీకండక్టర్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (TSRI), ARM, GUS టెక్నాలజీ సీఈఓ సి.సి. చాంగ్ తదితరులు పాల్గొని భారత్‌కు పూర్తి మద్దతు ప్రకటించారు. ఈ సందర్భంగా ఐఐటీ హైదరాబాద్ స్వదేశీ చిప్‌ను ఆవిష్కరించింది, ఇది భారత డిజైన్ సామర్థ్యాలకు మైలురాయి.

రెండు రోజులపాటు జరిగిన చర్చల్లో చిప్ టాక్స్, ఎంఓయూ సంతకాలు, అవార్డులు, నెట్‌వర్కింగ్ సెషన్లు జరిగాయి. 2030 నాటికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా 15 లక్షల సెమీకండక్టర్ నిపుణుల కొరత, అందులో భారత్‌లోనే 85 వేల మంది నిపుణులు అవసరమని అంచనాలు వెల్లడి అయ్యాయి.

ప్రారంభ ప్రసంగంలో మంత్రి శ్రీధర్ బాబు మాట్లాడుతూ...“టీ-చిప్ ద్వారా తెలంగాణను గ్లోబల్ మ్యాప్‌పై నిలిపేందుకు సందీప్ కుమార్ మక్తాలా చేస్తున్న కృషి అభినందనీయం. ప్రతిభ నుంచి ఫ్యాబ్‌ల వరకు సమగ్ర ఎకోసిస్టమ్‌ నిర్మించాలన్న ఆయన దృష్టి సమయోచితమైంది. తెలంగాణ ప్రభుత్వం పూర్తి సహకారం అందిస్తుంది,” అన్నారు.

సమ్మిట్ ముగింపు సందర్భంగా టీ-చిప్ చైర్మన్ సందీప్ కుమార్ మక్తాలా మాట్లాడుతూ:

“ఈ సమ్మిట్ మలుపుతిప్పింది. 18 విశ్వవిద్యాలయాలు ముందుకొచ్చి, గ్లోబల్ లీడర్స్ తమ మద్దతు తెలిపి, ఐఐటీ హైదరాబాద్ తొలి చిప్‌ను ఆవిష్కరించడంతో, సెమీకాన్ కానిస్టిట్యూషన్ ఇక ఆలోచన కాదు — ఇది ఒక ఉద్యమం. తెలంగాణ ప్రారంభ వేదిక, కానీ ఈ ప్రయాణం భారత్ నుంచి ప్రపంచానికి విస్తరించనుంది,” అన్నారు.

ఈ విజయవంతమైన కార్యక్రమానికి TTPOC (తెలంగాణ ట్రైనింగ్ & ప్లేస్‌మెంట్ ఆఫీసర్స్ కన్సార్టియం), స్ప్రింగ్ సెమీ తో పాటు టీ-చిప్ బృందంలోని వంశీ అనంగసిది, బాలకొండయ్య కీలక పాత్ర పోషించారు. వీరి కృషితో హైదరాబాద్ భారత్ సెమీకండక్టర్ రోడ్‌మ్యాప్‌కు కేంద్ర బిందువైంది.